historia leżajska

Niezależne forum dla fascynatów dziejami Lezajska

  • Nie jesteś zalogowany.
  • Polecamy: Moda

  • Index
  •  » Historia
  •  » Kaplica Wniebowstąpienia Pańskiego w Leżajsku

#1 2018-03-05 14:34:58

perf

Użytkownik

Zarejestrowany: 2009-05-17
Posty: 109
Punktów :   

Kaplica Wniebowstąpienia Pańskiego w Leżajsku

Dzieje Leżajska, 1996  str.491

CERKIEW numer 1

"Cerkiew leżajska pod wezwaniem Wniebowzięcia Pańskiego, już po przeniesieniu miasta na nowe miejsce, zbudowana była w obrębie obwarowań miejskich, w części południowo-zachodniej. Po latach na tym miejscu stanęła synagoga żydowska. [...] Gdy Tatarzy spalili cerkiew w 1624 roku w czasie oblężenia miasta, to w 1661 roku w tym samym miejscu postawiono nową, a gdy na skutek starości groziła ruiną, została w 1795 roku, za parocha Iwana Demuszewskiego, na nowo przebudowana. Ocalała w czasie pożaru miasta w 1811 roku, służyła wiernym aż do 1832 roku. Dopiero po I wojnie światowej rozebrano ją, przewieziono do Brzyskiej Woli i tam od nowa zbudowano"



Dzieje Leżajska, 1996  str.492

CERKIEW numer 2

"Wspomniana wcześniej cerkiew w Leżajsku pod wezwaniem Wniebowzięcia Pańskiego, niewieloka w swej powierzchni, nie wystarczała zwiększającej się liczbie mieszkańców, stąd już pod koniec XVII wieku przystąpiono do budowy drugiej cerkwi. W 1684 roku zakupiono za 70 złp trzy pola: tzw. Olechowskie, Grzymkowskie i Skrutywskie na zboczu wzniesienia, tuż za bramą miejską jarosławską, a w 1686 roku za parocha Iwana Komarnickiego poświęcono na tym miejscu cerkiew pod wezwaniem Zaśnięcia Matki Bożej. Po ośmiu latach ta drewniana cerkiew uległa pożarowi (1699 rok). Na tym samym miejscu postawiono nową dopiero w 1720 roku, ale i tak w 1811 roku całkowicie spłonęła. Na tym samym miejscu wymurowano kolejny obiekt cerkiewny dopiero w latach 1828-1832, stojący tam po dzień dzisiejszy."



Inwentarz parafialnej nowo wymurowanej Cerkwi Leżajskiej w roku 1833 spisany [odpis], str.9

KAPLICA

"W Leżajsku existowała niegdyś parafialna cerkiew drewniana która w roku 1811 podczas wielkiego ognia w Leżajsku grasującego ze wszystkiemi swojemi wewnętrznemi urządzeniami, sprzętami i apparatami w Inwentarzu parafialnym pod dniem 15 października 1806 wyprowadzonym a pod dniem 12 sierpnia 1807 roku buchhalterycznie zrektyfikowanym - spaliła się.  Wyjąwszy srebra tylko cerkiewne które od ognia uratowane [...] Po spaleniu się wyżej wzmiankowanej cerkwi jak nabożeństwo w Kaplicy drewnianej pod tytułem W Niebowstąpienia Pańskiego za Synagogą żydowską w Leżajsku existującej od pożaru ognia oszczędzonej aż do czasu Cerkwi na tem placu, gdzie dawna spaliła się wymurowanej odprawiało się"


Według Inwentarza - Cerkiew nr.1 nie była Cerkwią, a Kaplicą, zapewne ze zezwoleniem na sprawowanie kultu Bożego.  Mała różnica, ale jednak.

Jako że cerkiew numer 2 znajdowała się do spalenia w 1811 w tym samym miejscu co nowo wybudowana świątynia w 1832 roku, to zastanawiam się gdzie znajdowała się Kaplica [Cerkiew nr.1 według prof.Półćwiartka] w sąsiedztwie synagogi.

Offline

 

#2 2018-03-05 19:13:43

genek72

Administrator

7248598
Zarejestrowany: 2009-04-18
Posty: 1137
Punktów :   

Re: Kaplica Wniebowstąpienia Pańskiego w Leżajsku

Cześć.
W Leżajku w XVIII w. istniały dwie cerkwie: "nowa" na tym miejscu co jest teraz (cerkiew, cmentarz, plebania) i druga w Metryce Józefińskiej nazwana starą (cmentarz ruski, . Położona tak jak napisał Półćwiatek w cześci południowo zachodniej miasta niedaleko ulicy tylniej
Pozdrawiam
genek

Offline

 

#3 2018-03-05 21:26:04

perf

Użytkownik

Zarejestrowany: 2009-05-17
Posty: 109
Punktów :   

Re: Kaplica Wniebowstąpienia Pańskiego w Leżajsku

Cześć. No więc dalej jej szukam skoro "stara" była rozebrana po "I wojnie światowej" to dlaczego nie mogę jej znaleźć na katastralnej mapie Leżajska z 1853 roku? Najmniejsze szopy gospodarzy są zaznaczone, a Cerkwi (chociaż myślę, że to jednak Kaplica była) by nie nanieśli ?   Może jednak wcześniej została rozebrana ?

W Leżajsku było więcej niż jedna synagoga ? -  według Muzeum Historii Żydów Polski, synagoga mieściła się na placu "Tartaku"  :  https://sztetl.org.pl/pl/miejscowosci/l … istniejaca

Pytam o synagogę, bo za nią miała znajdować się ta Kaplica

Offline

 

#4 2018-03-06 08:32:15

superprol

Użytkownik

Zarejestrowany: 2014-12-11
Posty: 22
Punktów :   

Re: Kaplica Wniebowstąpienia Pańskiego w Leżajsku

Cześć. Odnośnie  Ukraińców  , czy może ktoś ma informację co się stało z obrazem przedstawiającym panoramę Leżajska , wiszącym na scenie w budynku Proświty ?

Offline

 

#5 2018-03-06 22:39:40

jasiek09

Użytkownik

Zarejestrowany: 2009-05-31
Posty: 74
Punktów :   

Re: Kaplica Wniebowstąpienia Pańskiego w Leżajsku

Namieszam jeszcze trochę. Cesarska kartografia też popełniała błędy oprócz mapy katastralnej mamy jeszcze tzw. Mapę Miega powstałą w latach 1779-1783. Okazuje się, że są różniące się arkusze tej samej sekcji. Jak zamawiałem skany w Wiedniu nie wiedziałem, że za parę miesięcy wystartuje serwis http://mapire.eu Umieszczone na nim pierwsze wojskowe zdjęcie Galicji czyli mapa Miega to właśnie skan tożsamy ze skanem kt otrzymałem z Kriegsarchiv. Na tej sekcji w Leżajsku nie ma cerkwi, żadnej zaznaczono tylko Bożogrobców.

Tymczasem polskie środowisko historyków szło tropem analogowym i sukcesywnie wydawało mapy Miega w formie papierowej (http://www.iaepan.edu.pl/galicja/). Ważne wydawnictwo ponieważ mapa Miega posiadała także także opis - krótkie opisy miejscowości i konfiguracji terenu pod kątem przydatności militarnej. Znalazło się to w publikacji, jak również legenda do mapy.

Po lekturze tomu z "sekcją leżajską" okazało się, że załączony wydruk nie jest tożsamy z powyżej opisanym - zawiera m.in. lokalizację cerkwi przy bramie jarosławskiej. I tylko tej

Dodałem ten mapy fragment do Galerii

Ostatnio edytowany przez jasiek09 (2018-03-06 22:56:21)

Offline

 

#6 2018-03-07 19:03:34

perf

Użytkownik

Zarejestrowany: 2009-05-17
Posty: 109
Punktów :   

Re: Kaplica Wniebowstąpienia Pańskiego w Leżajsku

jasiek09 - dobre oko, ja do tej pory myślałem, że te sekcje mapy dotyczące okolic Leżajska zamieszczone na mapire.eu (1763-1787) są tożsame z sekcjami (#129 i #130) wydanymi w publikacji "4B Galicja na jozefińskiej..."     miłe zaskoczenie

Na tyle ile rozumiem filozofię tworzenia map wojskowych / topograficznych - to budynki mało okazałe lub nie tworzące szczególnych punktów odniesienia mogły być pominięte. Jak widać na przykładzie, który przytoczyłeś dwa szkice z bliskiego sobie okresu, a cerkiew raz nie była zaznaczona. Nie wspominając już o tym że powinny być dwie Na dzień dzisiejszy zakładam, że nie były okazałe architektonicznie.

Mapa katastralna 1853 to już inny temat, tam powinno być wymierzone wszystko dokładnie i opisane. Ale jeszcze nie sprawdzałem operatu do tej mapy, może on coś wyjaśni.

Offline

 
  • Index
  •  » Historia
  •  » Kaplica Wniebowstąpienia Pańskiego w Leżajsku
stat4u

Stopka forum

RSS
Powered by PunBB
© Copyright 2002–2008 PunBB
Polityka cookies - Wersja Lo-Fi


Darmowe Forum | Ciekawe Fora | Darmowe Fora
https://www.hotelstayfinder.com hotel spa w Ciechocinku